SFERO DÖKÜM – PİK DÖKÜM KIYASLAMASI

SFERO DÖKÜM – PİK DÖKÜM KIYASLAMASI

Sfero döküm  çeliğinkine benzer bir matris içinde dağılmış küre şekilli grafitlerden oluşan bir yapıya sahiptir. Mikro yapı açısından pik döküm demirden yegane ayrıcalığı grafitlerin şeklidir.

Sfero döküm, pik döküme göre başlıca avantajları (düşük ergime derecesi, iyi akışkanlık ve dökülebilme mükemmel işlenebilme ve iyi kesme mukavemeti) ile çeliğin mühendislik yönünden avantajlarına (yüksek mukavemet, tokluk, süneklik, sıcak işlenebilme ve sertleşme) sahip bir malzemedir.

Yani sfero dökme döküm mekanik özellikleri bakımından çelik döküme özdeş, üretim yöntemi açısından dökme demir karakteri taşıyan özel bir malzemedir.

Pik döküm ve sfero döküm kimyasal bileşimleri (kükürt ve magnezyum haricinde) esas olarak birbirinin aynı olmasına rağmen bu iki dökme demir oldukça farklı katılaşırlar. Bu farklılık malzemenin mekanik özelliklerinide değiştirmektedir.

Mikro yapı açısından sfero dökümün, pik dökümden yegane farklılığı grafitlerin şeklidir. Pik döküm de grafitler keskin köşeli olduğundan gerilim yükselmesine sebebiyet verirler. Bir anlamda ÇENTİK ETKİSİ yaratırlar. Malzemeye yapılacak yüklemelerde oluşabilecek çatlaklar önce bu kısımlardan başlar.

Grafitler ayrıca matriste bir devamsızlık yarattığından metal zayıf ve gevrek olur. Metal matrisin çekme mukavemeti 60-100 Kg/mm² civarında olduğu halde, Pik döküm ün mukavemeti 18 – 30 kg/mm²dir. Eğer gri dökme demirdeki gib keskin köşeli grafit yapısı, sfero dökme demirdeki gibi keskin köşeli grafit yapısına dönüştürülürse matris devamlılığı çok daha az bozulacak ve çentik etkisi yaratmayan küresel grafitler malzeme mukavemetini arttıracaktır.

Sfero döküm ün çekme mukavemeti pik döküm e çok daha az yüksektir. Buda malzeme mukavemetini arttırmaktadır.

Sfero döküm ün , pik döküm e göre çekme mukavemetinin yüksek oluşu aynı amaçla kullanılacak Baca Kapağı ve Yağmursuyu Izgaraları ve kanal ızgaralarında % 100’e varan oranlarda ağırlık tasarrufuna sebep olmaktadır.